කොත්මලේ මහවැලි මහා සෑය

මහවැලි මහා සෑය අයත්වෙන දිස්ත්‍රික්කය මහනුවර උනාට ඊට පොඩි දුරක් පල්ලෙහායින් තියන කොත්මලේ වේල්ල අයිති වෙන්නේ නුවරඑලිය දිස්ත්‍රික්කයට (Google Map අනුව). නුවර ඉදලනම් 39Km දුරකින්. දිවා කාලයට වඩා මෙහි නිස්කලංකභාවයත් එක්ක එන සුන්දරත්වය බලන්නනම් රාත්‍රියේ එන්නම වෙනවා. රාත්‍රියට කොත්මලේ වේල්ල ලගට ඉහලින් ඈතින් මේ චෛත්‍ය රාජයාණන් වැඩසිටින ආකාරය නෙත පිනවන දසුනක්. සාමාන්‍යයෙන් රෑ 8.00 ට පස්සේ සෙනග අඩුයි. නමුත් පැය විසිහතරම බැතිමතුන් සදහා විවෘතයි. රාත්‍රියේ විදුලි ආලෝකය හා නිස්කලංක බව නිසා දවාලට වඩා මම ප්‍රිය කරන්නේ මහවැලි මහා සෑයට පැමිනිමටයි. (දිවා රාත්‍රී දෙකේම ඇවිත් බැලුවොත් ඒ වෙනස හොදින් වැටහේවි). ඇතුලත වගේම පිටතත් පුළුල් පරාසයක පැතිරිලා තියන නිසා නිවැරදි දර්ශනයම චායාරුපය හසුකරගන්නනම් හරියට කරගන්න බැරි උනා.

• දිස්ත්‍රික්කය:- මහනුවර
• GPS Reading:- 7.069585, 80.604730
• Google Map:- මෙතැන click කරන්න

• උස:- අඩි 289
• වට:- අඩි 628
• වැඩ ආරම්භය:- 1983 මාර්තු 20
• වැඩ නිම කිරීම:- 2016 ජූනි 20

ලංකාවේ තියන විශේෂම චෛත්‍යයක් තමා මහවැලි මහා සෑය කියන්නේ. උස අනුව දෙවෙනි වෙන්නේ රුවන්වැලි සෑයට පමණයි. මේක ලංකාවේ තියන එකම (මම දන්නා පරිදි) ටැම්පිට චෛත්‍යයක්. ටැම්පිට කියන්නේ කුළුණු උඩ ඉදිකරන ලද කියන එකට. මෙය ඉදිකරලා තියෙන්නේ කුළුණු 32ක් උඩ. අනිත් විශේෂත්වය තමා අපිට චෛත්‍යයේ ගර්භය තුලට යන්න පුළුවන්කමක් තියනවා. ඇතුලට ගියාම විශාල ඉඩකඩක් වගේම ඒ ඇතුලේ ඉදිකළ කුඩා චෛත්‍යයක්ද දැකගන්න පුළුවන්.මේ සෑයේ පිටත සම්පුර්ණයෙන්ම නිමවලා තියෙන්නේ කුඩා ටයිල් කැට අල්ලලා.

හැබැයි ඇතුලට ගිහින් ඇවිදිද්දී අපි අඩි තියන් සද්දේ පවා තුන් හතර සැරයක් දෝංකාර දෙනවා ඇහෙනවා. මොකද අපි ඉන්නේ අර්ධ ගෝලයක් වැනි හැඩයක් තුල නිසා. එක කෙළවරක ඉදන් රහසෙන් දෙයක් කිව්වත් ඇතුලේ ඉන්න ඕන කෙනෙක්ට එක පැහැදිලිව ඇහෙනවා. හැබැයි මේක රෑට අවොත් තමා දැනෙන්නේ. දවලට සෙනග නිසා තනි සද්දයක් වෙනම ඇහෙන්නේ නෑ. ඔක්කොම එකතු වෙලා මද ගෝශාවක් තමා ඇහෙන්නේ.

360 චායාරුපයක්

කොත්මලේ වේල්ල ඉදිකරද්දී එකට ගම්මාන කීපයක් වගේම වෙහෙර විහාරස්ථානත් කීපයක්ම යට උනා. මේ යටවුන වෙහෙර විහාරස්ථාන වෙනුවෙන් තමා මහවැලි මහා සෑය ඉදි කරන්නේ. මේ තියෙන්නේ මහවැලි ජලාශයට යට උන විහාරස්ථාන ටික. දැනටත් වතුර හොදටම අඩු උන කාලෙට කඩදොර පන්සලේ විහාරගෙය මතු වෙනවා. (ඒ ගැනත් ඉදිරියට ලිපියක් දාන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා)

• කඩදොර ප්‍රිය බිම්බාරාමය
• මොරපේ බෝධිරුක්ඛාරාමය
• මොරපේ බෝධිමාලකාරාමය
• වටද්දර ශ්‍රී විසුද්ධාරාමය
• වටද්දර ඤාණෝදය පිරිවෙන
• තිස්පනේ ශ්‍රී සුදර්ශනාරාමය

කොත්මලේෙ කියන්නේ ගැමුණු කුමාරයාගේ ඉතිහාස කතා පිරුන ප්‍රදේශයක්මේ. මහවැලි මහා සෑය ඉදිකිරීමේදී ගැමුණු කුමරු ඉදිකරවූ රුවන්වැලි මහා සෑයට කරන ගෞරවයක් වශයෙන් ඊට අඩි දෙකක් උස අඩුවෙන් තමා නිර්මාණය කරන්නේ. (රුවන්වැලි සෑය තමා ලංකාවේ උසින් වැඩිම චෛත්‍යය)

මෙහි නිර්මාණයේ මුලිකත්වය ගන්නේ අන්තර්ජාතිකවත් පිළිගැනීමට ලක්වූ ඉංජිනේරු ආචාර්ය කුලසිංහයන්ගේ මුලිකත්වයෙන්. මහවැලි වියාපෘතිය වගේම මේ සෑය ඉදිකිරීමටත් මුල් වන්නේ ගාමිණී දිසානායක මැතිතුමා.

සෑය ඉදිකිරීමට මුල් ගල තියන්නේ ගාමිණි දිසානායක මැතිතුමාගේ උපන්දිනය මාර්තු 20 (1983) දී ජනාධිපති ජේ ආර් ජයවර්ධන කියලයි කියන්නේ. එත් වැඩි දෙනෙක් නොදන්නා රහසක් තියනවා. නිල උත්සවය එහෙම සිද්ද උනාට සෑය නිර්මාණයේ මුලිකත්ව ගත්ත භික්ෂුන්වහන්සේ (මට උන්වහන්සේ කවුරුන්ද යනවගනම් දැන් මතක නෑ) කැමති උනේ නෑ ජේ. ආර්. ජයවර්ධන මැතිතුමා මේකට මුල් ගල තියනවට. ඒ නිසා නිල මුල්ගල් තැබීමේ උත්සවයට පෙර හොර රහසේම නැකතකට අනුව ගාමිණි දිසානායක මැතිතුමා විසින්ම මුල්ගල තබලා තියනවා. කොහොම උනත් වැඩ නිමවීමටත් පෙර ගාමිණි දිසානායක වැනි දුරදර්ශි නායකයෙක් අහිමි වීම මුළු රටේම අභාගයක්.

කොත්මලේ ගැන ලියන්න ගොඩක් දෙවල් තියනවා. විශේෂයෙන්ම ගැමුණු කුමාරයාගේ ඉතිහාසගත තැන් ගැන. ඒ ගැන දැනගන්නනම් රැදිලා ඉන්න සංචාර සමගම.

ගර්භය තුල ඇති කුඩා චෛත්‍යය

මහවැලි මහා සෑය

සර්වඥ ධාතුන්